Tokom zaštitnih arheoloških istraživanja, koje sprovodi muzej Ras Novi Pazar u porti Petrove crkve pronađeni su ostaci nepoznate građevine, nadgrobna ploča, za sada nepoznatog studeničkog igumana sa početka 19. vijeka i dvadesetak drugih, nepoznatih grobnica kao i nekoliko osmanskih novčića što govori da su iz 16. i 17. vijeka, kazali su danas arheolozi.
„Stigli na nivo srednjovijekovne porte, preko koje je ležalo jako puno slojeva šuta iz vremena kada je crkva bila obnavljana, mahom tokom 18. i 19. vijeka. Pronađeni su ostaci jednog objekta za koji na žalost u ovom trenutku ne možemo precizno da kažemo iz kog perioda potiče, ali šta je najbitnije, uhvatili smo njene gabarite. Otkriveno je i više grobova, do sada dvadesetak ali to nije konačan broj jer se porta Petrove crkve tokom vremena koristila i kao groblje“, kazao je Vladan Vidosavljević, arheolog Muzeja Ras Novi Pazar.
„Zaštitna istraživanja koja se obavljaju na ovom prostoru imaju za svrhu da istraže prostor prije podizanja nekih drugih objekata i čišćenja porte od ostataka šuta i materijala koji je zasut prilikom obnova crkve u 18. i 19. vijeku“, kazao je Uglješa Vojvodić sa Instituta za arheologiju iz Beograda.
Vojvodić je naglasio da je do sada pronađena nadgrobna ploča, dvadesetak drugih grobova i ostaci keramike i novčići.
„Otkrili smo neke jako zanimljive nalaze, na primjer nadgrobnu ploču jednog studeničkog igumana sa početka 19. vijeka, nemamo njegovo ime ali ćemo vjerovatno uspijeti da dođemo na osnovu godine ko bi to mogao da bude. Do sada smo u ovim slojevima šuta uglavnom pronalazili osmanske novčiće i novčiće koji su kovani u Austrougarskoj monarhiji, tako da je to od prilike neki period 16. ili 17. vijeka. Novčići su uglavnom bili probušeni što govori da su malo duže bili korišteni.“
Ovo je četvrta faza zaštitnih arheoloških istraživanja u porti Petrove crkve. Prva faza arheloških istraživanja sprovedena su od 1956. do 1962. godine, njih je sprovodio Narodni muzej. Zatim, druga faza je bila od 1984. do 1988. godine i sprovodio ih je Arhitektonski fakultet. Treću fazu 2004. godine sprovodio je Zavod za zaštitu spomenika iz Kraljeva da bi ove godine, po prvi put istraživanja sprovodio muzej Ras Novi Pazar, kazao je direktor muzeja dr. Fuad Baćićanin koji je dodao kako su upravo ovakvi projekti pokazatelj vrijednih stručnjaka koje imamo u Novom Pazaru.
„Ovo je samo jedan u nizu arheoloških istraživanja i jedan u nizu značajnih projekata koje Muzej radi. Mi imamo dobrih stručnjaka a sa nama istraživanja sprovode i stručnjaci arheolozi iz Arheološkog instituta iz Beograda, imamo i stručni nadzor iz Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture, kao i stručne konsultante koji prate sva ova iskopavanja iz arheološkog instituta iz Beograda“, istakao je direktor Muzeja Ras Novi Pazar, dr. Baćićanin.
Tokom ranijih iskopavanja i istraživanja na ovom mjestu, pronađeni su vrijedni eksponati od kojih je i nekoliko zlatnih pektorala. Ni jedan od tih vrijednih eksponata ne nalazi se u Muzeju Ras Novi Pazar već su izložene u Narodnom muzeju u Beogradu.
